Dikkat Eksikliği Hiperaktive Bozukluğu olan çocuklar çevrelerince dağınık, unutkan, sabırsız, aceleci, dalgın, sakar, farkında olmayan, dinlemeyen çocuklar olarak tanımlanır.
DEHB Türleri Nelerdir?
Literatürde DEHB’in 3 alt türünden söz edilmektedir.
- Kombine tip (en yaygın olan alt tiptir) Dikkat eksikliğine, hiperaktiviteye, dürtüselliğe ait tüm bulguları içerir.
- Dikkat Eksikliğinin ön planda olduğu tip
- Hiperaktivitenin ön planda olduğu tip
Bir çocuğa DEHB tanısı koyulabilmesi için belirtilerin 7 yaşından önce ortaya çıkması, en az farklı iki ortamda sergileniyor olması gerekmektedir.
DEHB biyolojik bir sorundur ve tanının koyulabilmesi için mutlaka psikiyatrik ölçümler yapılmalıdır. DEHB için uygulanacak tedavi yaklaşımlarını türü, derecesi ve başka bir bozukluğun eşlik edip etmediği belirlemektedir. DEHB ile birlikte görülebilen bozuklukların en çok karşılaşılanları;
- Davranım Bozukluğu
- Anksiyate Bozukluğu
- Duygu-durum Bozukluğu
- Öğrenme Güçlüğü’dür.
Eş zamanlı olarak farklı bozuklukların bulunması farklı tedavi yaklaşımlarının bir arada uygulanmasını gerektirir.
DEHB üzerinde en etkili tedaviler ilaç tedavileridir ancak dikkatin öğrenme süreçlerini olumsuz etkilediği durumlarda ilaçla tedavi tek başına yeterli olmamaktadır. Bu durumlarda;
- Davranışçı terapiler
- Aile eğitimi
- Yapısal düzenlemeler
- Sosyal beceri öğretimi
- Akademik beceri eğitimi
· Bilişsel davranış gibi pek çok psikososyal müdahale yöntemi vardır.
*Tedavi edilsin ya da edilmesin hiperaktivite belirtileri zamanla azalır.
*Dikkat artırılabilen bir beceridir.
Hiperaktivite Belirtileri
- Aşırı hareketlilik
- Oturma aktivitelerine uyum sağlayamaması
- Çok fazla koşma-tırmanma
- Çok konuşma
- Sorunun bitmesini beklemeden cevap verme
- Sırasını bekleyememe
- Konuşanı dinlemekte zorlanma
Dikkat Eksikliğinin Belirtileri
- Unutma
- Kolay ilgi dağılması
- Eşyalarını kaybetme
- Detayları gözden geçirme
- Dağınıklık-düzensizlik
- Süreli oyun, etkinliklerde yarım bırakma
- Sakarlık
- Konuşanı dinleyememe
Erken tanı çok önemlidir. DEHB tedavisi kolay bir bozukluktur. Okul öncesi dönemde fark edilebildiğinde disiplinler arası yaklaşımlarla çok başarılı sonuçlar elde edilmektedir.
Erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır.
Kız çocuklarında daha çok dikkat eksikliği varken hiperaktivite azdır.
DEHB ile ilgili olarak ailelerce kabullenilmiş çok fazla önyargı vardır.
- İsterse gayet güzel yapar
- İşine geleni duyar
- Çok zeki o yüzden çok hareketli
- Biz böyle yetiştirdik